środa, 2 lutego 2011

4. Czy można bez ryzyka zarobić na emeryturę ?

Po pierwsze trzeba zadać sobie pytanie, ile chcemy zarobić na emeryturę i w jakim czasie.

Odpowiedź na pierwszą część tego pytania, (tzn. ile ?) musi być oparta na pewnym założeniu, gdyż bez niego można podać dowolnie wysoką kwotę. Załóżmy, że odchodząc na emeryturę zarabiamy ok. 4000 PLN „na rękę”, zaś wysokość emerytury wynosi tylko 2000 PLN. Trzeba również postawić sobie nieco makabryczne pytanie: jak długo „mamy zamiar” żyć po przejściu na emeryturę? Nie rozdrabniając tego tematu, założę, („jednym tchem”): 2000 PLN miesięcznie, przez 20 lat. Każdy w tym miejscu może przyjąć inne liczby wg swoich odczuć. Przy przedstawionych przeze mnie założeniach, odchodząc na emeryturę powinno się więc posiadać oszczędności w wysokości 480000 PLN, (czterystu osiemdziesięciu tysięcy PLN).

Jawi się tu kolejne pytanie. Jak długo powinniśmy oszczędzać, żeby zebrać tak dużą kwotę ? Odpowiedź na to pytanie wymaga dodatkowych założeń, takich jak:

· tryb oszczędzania, (wpłata jednorazowa , miesięczne, roczne itp.),
· wysokość wpłaty jednorazowej, czy też wpłat okresowych,
· wysokość oprocentowania, tzn. potencjalny zysk do osiągnięcia.

Analiza tych czynników jest raczej nudna, a i tak doprowadziłaby do jedynej możliwej, „zdroworozsądkowej” odpowiedzi, którą znała już moja babcia, zupełnie nie zorientowana w matematyce finansów:

Należy oszczędzać jak najdłużej !

W nawiązaniu do zawartego w tytule warunku „..bez ryzyka..” i treści zawartych w poście Nr 3. pt . „Zysk i strata w rynkach inwestycyjnych...” można powiedzieć, że

bez ryzyka oznacza nie więcej niż 2 % rocznie ponad inflację

na ogół mniej. Zazwyczaj nominalne oprocentowanie (czyli to które oferuje nam np. bank ) „instrumentów wolnych od ryzyka”, np. lokat bankowych jest większe od 2%, ale wynika to z inflacji. Bowiem, im wyższa inflacja, która „zżera” nasze zyski, tym wyższe oprocentowanie lokat. Ta ostatnia zależność wynika bezpośrednio z polityki NBP, który przy rosnącej inflacji podnosi stopy procentowe, co skutkuje wzrostem oprocentowania lokat bankowych. Tym niemniej, zysk 2% rocznie ponad inflację (zysk czy też oprocentowanie realne) z „instrumentów wolnych od ryzyka”, jest w dłuższym terminie dość optymistycznym założeniem.

Przyjmijmy więc optymistyczne założenie zysku realnego równego 2 % oraz dodatkowo, poziom inflacji równy 2.5 % przez cały czas oszczędzania. Oznacza to, że oprocentowanie nominalne wyniesie 2%+2.5%, czyli 4.5% rocznie. Dodatkowo przyjmijmy 4 przypadki czasów oszczędzania, jak poniżej.

1. czas oszczędzania 40 lat, (25-65 roku życia),
2. czas oszczędzania 30 lat, (35-65 roku życia),
3. czas oszczędzania 20 lat, (45-65 roku życia),
4. czas oszczędzania 10 lat, (55-65 roku życia).

Oprócz tego przyjmijmy warunek jednorazowej wpłaty na początku okresu oszczędzania i rocznej kapitalizacji odsetek.

Odpowiada to scenariuszowi, w którym zakładamy lokatę roczną, po roku wraz z dopisanymi odsetkami przedłużamy ją na kolejny rok, itd., w kolejnych latach, w każdym przypadku z oprocentowaniem nominalnym wynoszącym 4.5 % , realnym – 2% rocznie

Proste wyliczenia pokazują, że zainwestowany kapitał pomnoży się nominalne i realnie tak jak to przedstawiono w Tabeli 4.1


Tabela 4.1 Mnożnik kapitału początkowego


Czas oszczędzania

w latach

Mnożnik kapitału początkowego

nominalny

realny

40

5.82

2.21

30

3.75

1.81

20

2.41

1.49

10

1.56

1.22



Przedstawione powyżej liczby nazwiemy mnożnikiem kapitału początkowego realnym albo nominalnym.

Weźmy pod uwagę przypadek oszczędzania przez 40 lat.

Jeżeli zainwestujemy początkową kwotę w wysokości 100 tys. PLN to po 40 latach będziemy mieli na koncie kwotę 5.82 razy większą tzn. 582 tys. PLN, ale jej realna wartość ze względu na inflację będzie wynosiła tylko 2.21razy więcej od kwoty początkowej, tzn. 221 tys. PLN. Z punktu widzenia naszych rozważań istotny jest więc realny mnożnik kapitału początkowego. Dla uproszczenia tej długiej nazwy w dalszych postach będę go nazywał po prostu mnożnikiem kapitału początkowego.

Oznacza to, że w najlepszym przypadku, mając 25 lat musielibyśmy zainwestować prawie 220 tys PLN i czekać przez 40 lat, żeby osiągnąć swój cel w nominalnej wysokości ponad 1 milion 264 tys. PLN, którego realna wartość wynosiłaby 480 tys. PLN. Niezbyt zachęcający wynik, prawda ?

Tak więc na pytanie tytułowe:

Czy można bez ryzyka zarobić na emeryturę ?

odpowiedź brzmi:
nie !




1 komentarz:

  1. Każda inwestycja wiąże się z jakimś tam ryzykiem, ja sie ostatnio orientowałem gdzie kupić złoto fizyczne, zrobiłem małą analize i wyszło mi że taka inwestycja jest na chwilę obecną bardzo opłacalna.

    OdpowiedzUsuń